Afrika teknoloji, petrol ve yenilenebilir enerji alanlarındaki dev projeleriyle sanayileşme hızını artırıyor.
Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 20 Kasım “Afrika’nın Sanayileşmesi Günü” olarak kabul ediliyor.
Yaklaşık 1,2 milyar nüfusuyla Afrika, balıkçılık, tarım ve tekstil gibi gelenekselleşen yatırım alanlarının yanı sıra teknoloji, yenilenebilir enerji ve petrol gibi alanlarda önemli projelere imza atıyor.
Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Bölgesi (AfCFTA) sayesinde 3,4 milyar dolarlık ekonomiyi bir araya getirme potansiyeline sahip kıtada sanayi projeleri giderek artıyor.
Kıtada imalat sektörü son 10 yılda büyümeye devam ederken Afrika Kalkınma Bankasının 2020 verilerine göre, Afrika’nın endüstriyel Gayrisafi Yurt İçi Hasılası yüzde 17 artarak 731 milyar dolara ulaştı ve imalat katma değeri yüzde 39 arttı.
AA muhabiri, Afrika’da en çok sanayileşen ülkeleri ve büyük sanayi projelerini derledi.
Afrika’nın küresel üretimdeki payı sadece yüzde 1,5 da olsa da Afrika Birliği ve Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Örgütünün (UNIDO) 2022 raporu, 37 ülkede sanayileşmenin yavaş da olsa arttığını ortaya koydu.
Raporda, en çok sanayileşen 10 Afrika ülkesi sırasıyla Güney Afrika, Fas, Mısır, Tunus, Morityus, Esvatini Krallığı, Senegal, Nijerya, Kenya ve Namibya olarak belirlendi.
Güney Afrika’da kalkınma enerji dönüşümüyle
Afrika’nın en çok sanayileşen ülkesi Güney Afrika, temiz enerji kaynaklarına yaptığı yatırımla hem istihdamı artırmayı hedefliyor hem de sahip olduğu biyoçeşitliliği korumayı hedefliyor.
Dünyanın en çok karbon salımı yapan 12. ülkesi olan Güney Afrika, devlet enerji firması Eskom ile 2030’a kadar kömüre bağımlılığı azaltmak için Adil Enerji Dönüşümü projesini hayata geçirmeye hazırlanıyor.
Özel sektör ve devletten 5 yıl için toplamda 98 milyar dolar yatırıma ihtiyaç duyan proje kapsamında, enerjisinin yüzde 80’ini kömürden sağlayan Güney Afrika, 2030’a kadar bu bağımlılığı azaltacak.
Güneş ve rüzgar enerjisinin kullanılacağı proje ile 2050’ye kadar sıfır emisyon hedefine ulaşılması planlanıyor.
Daha çok iş gücü yaratacak proje, enerjinin daha adil paylaşımını sağlayarak ülke kalkınmasına katkı sağlayacak.
Afrika’nın en büyük petrol rafinerisi Dangote
Nijerya’nın Lagos kentinde mayıs ayında faaliyete geçen Dangote, Afrika’nın en büyük petrol rafinerisi olarak kabul ediliyor.
Yaklaşık 19 milyar dolara mal olan rafineride, tam kapasiteye ulaştığında günlük 650 bin varil petrol üretimi yapılacak.
Nijerya’daki ham petrolün tamamını işleyecek rafineri, ülke ihtiyacının tamamını karşılayacak ve ihracat için de daha fazla petrol işleyecek.
Afrika’nın “Silikon Vadisi” Kenya’da kuruluyor
Kenya, başkent Nairobi’ye 60 kilometre mesafedeki Machakos’da 14,5 milyar dolarlık bir teknoloji kenti inşasına başladı.
ABD’nin California kentindeki teknoloji kenti “Silikon Vadisi”nden esinlenen “Konza Teknopolis” isimli proje, Kenya’nın 2030 kalkınma portföyünün ana projelerinden biri olarak kabul ediliyor.
Proje, bilişim ve bilgi teknolojileri alanlarında iş gücü yaratmayı hedefliyor.
Senegal’deki endüstri parkı sanayileşmeyi hızlandırdı
Afrika’da son 10 yılda hızla sanayileşen ülkeler arasında da Senegal ve Etiyopya dikkati çekiyor.
UNIDO raporuna göre, 2011’de en çok sanayileşen Afrika ülkeleri sıralamasında 14’üncü sırada olan Senegal, 2022’de 7. sıraya yükseldi. Hükümetin 2014’te başlattığı “Büyüyen Senegal Planı” kapsamında sanayi projelerine teşvikler de arttı.
Senegal’de 2018’de başkent Dakar’a 40 kilometre mesafede 40 milyon dolarlık yatırımla kurulan Diamniadio Endüstri Parkı, ülkenin en önemli sanayi yatırımlarından biri olarak değerlendiriliyor.
Parkta, gıda işleme, boru, ambalaj, giysi ve elektronik çip üretimi yapılıyor. Avrupa Yatırım Bankasının 75 milyon avro finansman sağladığı bir aşı üretim merkezine de ev sahipliği yapan Senegal’de bir veri merkezi de bulunuyor.
Etiyopya Hava Yolları 3 milyar dolar ihracat geliri sağlıyor
Raporda, 2011’de 31. sırada iken 2022’de 25. sıraya yükselen Etiyopya ise bayrak taşıyıcı hava yolu şirketi Etiyopya Hava Yolları (Ethiopian) ile ihracat gelirlerini arttırıyor.
Afrika’nın en büyük havacılık şirketi olan Etiyopya Hava Yolları, 116 uluslararası noktaya uçuş düzenliyor ve yolcu ve kargo taşımacılığıyla yıllık 3 milyar dolar ihracat geliri sağlıyor.
Geçen yıl faaliyete geçen ve 4,2 milyar dolarlık yatırımla kurulan Büyük Etiyopya Rönesans Barajı da Etiyopya’da en önemli sanayi projeleri arasında yer alıyor.
Tam dolumu eylülde yapılan 5 bin megavat elektrik üreten barajın, ülkenin toplam elektrik üretimini 2 katına çıkarması hedefleniyor.
