Çok uluslu şirketlere yönelik asgari kurumlar vergisi pek çok gelişmiş ülkenin ardından Türkiye’de de uygulamaya alınıyor. Bu yolla küresel şirketlerin Türkiye gelirlerinden, vergi yoluyla, önemli kaynak girişi sağlanması öngörülüyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yeni uygulamayı “Vergide adalet ve etkinliği artıracak ilave adımlar yolda” diyerek duyurdu. Bakan Şimşek, çok uluslu şirketlerden asgari kurumlar vergisi alınması için 2021 yılında OECD’nin organizasyonuyla 140 ülkenin mutabık kaldığını hatırlatarak, “Alınan mutabakat kararıyla yıllık konsolide hasılatı 750 milyon euro eşiğini aşan çok uluslu şirketlerin düşük vergileme yapılan ülkelerdeki şube, iştirak ve iş yerlerinin asgari yüzde 15 kurumlar vergisine tabi tutulması öngörüldü. Bu kapsamda başta Avrupa Birliği (AB) ülkeleri olmak üzere 30’dan fazla ülke 2024 yılı kazançlarına uygulanmak üzere asgari kurumlar vergisi uygulamasını yasalaştırdı. Çok uluslu şirketlerin faaliyette bulunduğu ülkede ödediği kurumlar vergisi yükü yüzde 15’ten aşağıda ise asgari kurumlar vergisi uygulamasını yasalaştıran ülkeler, ilgili ülkenin almadığı vergi farkını alabilecek. Ülkemizde de çok uluslu şirketler faaliyette bulunuyor. Türkiye’de faaliyette bulunan çok uluslu şirketlerden asgari kurumlar vergisi alınması yönünde düzenleme yapılması kaçınılmaz. Aksi halde ülkemizin almadığı vergi bir başka ülke tarafından alınacak” açıklamasını yaptı.
2.134 işletme var
Türkiye’de faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirket sayısı yaklaşık 80 bin civarında. Bunlardan ana işletmesi yurt dışında olan 2.134 işletme bulunuyor. Şimşek, Türkiye’de yatırım yapan çok uluslu şirketlerin sadece yüzde 2.5’luk kısmının 750 milyon euro eşiğini aştığını belirtti.
‘Vergi cennetine kaçışı önleyecek’
Yeni düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle çok uluslu şirketlere sağlanan teşvik, istisna ve muafiyetlerle, alınan vergi arasında denge sağlanabileceğini belirten Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, teşviklerle efektif olarak yüzde 5’e inen kurumlar vergisinin, asgari vergi düzenlemesiyle en az yüzde 15’e çıkacağını vurguladı. Sağlanan uluslararası mutabakat dolayısıyla belirlenen asgari kurumlar vergisinin dünyada nereye gidilirse gidilsin ödeneceğini işaret eden Yılmaz, böylece sıfır vergi uygulanan ülkelere kaçışın önleneceğini kaydetti. Düzenlemesinin Meclis kapanmadan önce iç hukuka aktarılması gerektiğine dikkat çeken Yılmaz, bu gibi uluslararası uygulamaların, hükümetin uluslararası işbirliklerine uyumunu göstermesi açısından önemli görüldüğünü, bu ve benzer adımların Türkiye’nin gri listeden çıkışı için de olumlu katkı sağlayacağını söyledi.
‘Sıfır verginin önüne geçilir’
Konuyla ilgili olarak Dr. Öğr. Üyesi Hüseyin Işık. “Asgari vergi ile ülkeler arasındaki vergi rekabetine sınır getirilerek, sıfır vergilemeye kadar inmesinin önü kapatılıyor. Asgari vergi sayesinde 150 milyar dolar tutarında küresel ilave vergi geliri elde edilecek. Türkiye bu plana imza koyan 130 ülke arasında. Ülkemize yarar sağlayacak bir gelişme” dedi.
CDS son 4 yılın en düşük seviyesinde
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, Türkiye’nin risk primini gösteren CDS verilerinin son 4 yılın en düşük seviyesinde olduğunu söyledi. Şimşek, “Son bir yılda risk primindeki iyileşme gelişmekte olan ülkelerde ortalama 50 baz puan iken, ülkemizde 400 baz puanın üzerinde gerçekleşti” ifadesini kullandı.
